Muhammed Abduh dergilerde daha ok siyas meselelere itibar edildiini, ayrca Msrda yaymlanan elMeyyed, el-Muaam, el-Ehrm gibi gl dergiler karsnda bunun tutunamayacan sylediyse de Red Rz slahat izgisinde bir dergiye olan ihtiya konusundaki srarn srdrd ve neticede taraf tutmama, polemie girmeme ve resm zevata hizmet etmeme artyla hocasndan onay ald.
Red Rz dergide Abduhun konuma ve ders notlarn onun tasvibinden geirdikten sonra yaymlyor, kendisi de birok konuda yazlar kaleme alyordu. Derginin ilk dneminde Abduhun tercihi dorultusunda daha ok mslmanlarn eitimi, toplumun slah, dinin doru anlalmas gibi siyaset d konulara arlk verdi. Muhammed Abduhun ylnda vefatndan sonra Red Rz siyas konularla daha fazla ilgilenmeye balad.
Daha ak siyas mesajlar vermeye, otoriter ve merkeziyeti ynetim anlayna muhalif yazlar yazmaya balad. Merutiyetin ilnndan sonra da stanbulu ziyareti srasnda eitli temaslarda bulundu. Hindistanda ilm grmelerin yan sra tasarlad projeler iin yardm toplad ve ayn yl Msrda Drd-dave vel-ird okulunu kurdu, ancak ngiliz igali yznden okul iki yl iinde kapand. Suriyenin Franszlar tarafndan igal edilmesi zerine de orada bir yl kalp kurtulu. Btn bu geziler srasnda el-Menr dergisi ve Drl-Menr yaynlarnn aksamamas iin byk aba gsterdi.
Gerek slmda Birlik, tercme edenin girii, s. Red Rz din ilimlerin yeniden canlandrlmas, toplumda etkin ve saygn bir konuma gelmesi iin Cemleddin Efgn ve Muhammed Abduhun abalarn srdrmeye almtr. Ayrca slm ilimlerinde sz sahibi olabilmek iin Arap dil bilimlerine ve terminolojiye vkf olmann zorunlu olduunu, bunlar bilmeyenlerin yanllklardan kurtulamayacan, her eyden nce salam bir Arapa eitimine ihtiya bulunduunu vurgulamtr.
Din dncede Selef aklclk olarak nitelenebilecek ynteminde slm ilimlerin yeniden ihyas, dinin mezhep bamllndan kurtarlmas ve gnn problemlerine cevap verecek ekilde yorumlanmas balca hedeflerinden olmutur. Bu sebeple temel inan ve ibadet esaslar dndaki konularda akl ve ilm izahlara girmekten kanmam, hkim ilim anlayn aynen devam ettirmek isteyen medrese mensuplarn eletirmitir. Bununla birlikte slm ilimleri tamamen devre d brakmak isteyen Bat yanls aydnlarla da her ortamda mcadele etmitir.
Kurann balca hedeflerini on maddede toplayan Red Rz bunlar dinin temel rknlerini ortaya koymak, nbvvetle insanlara ilh mesaj iletmek, ftrat aklayp taklitten korumak, toplumun slah ve mutluluunu kolaylatrmak, idar konularda yol gstermek, mal meselelerde hakkaniyeti ne karmak, kadnlara ve btn insanlara haklarnn verilmesini salamak ve kleliin kaldrlmasna nclk etmek eklinde sralar.
Birinci hedef olarak zikrettii dinin temel rknlerini de Allaha iman, hiret inanc ve bunlara uygun iyi davranlar eklinde zetler el-Vayl-Muammed, s. Btn bu esaslarn gerek anlamda zmsenmesi iin insanlarn vahye ve ilh rehberlie ihtiya duyduunu, Kurann bu esaslar anlamalar hususunda insanlara yeni bir motivasyon kazandrdn ve onun evrensel arsnn tazeliini her zaman koruduunu belirtir.
Red Rzya gre slmn ftr bir din olmas, ayrca dnya ve hiret mutluluunu hedeflemesi onun her ada insanlara hitap etmesini kolaylatrmtr, gnmzde de hatrlatc olmaya devam etmektedir. Ancak Allahn varlk leminin ileyii iin koyduu tabiat kanunlar ile insan hayatnn ileyii iin gnderdii din kanunlarnn birbiriyle uyumlu yrmesini salamak amacyla din prensiplerin dinamik hayatn ihtiyalarn zebilecek bir usule balanmasn zaruri grr; aksi takdirde bu esaslarn zamanla yneticiler tarafndan terkedilecei uyarsnda bulunur.
Zira tabiat kanunlarnn ilemesi insann iradesine braklmam, buna karlk din kanunlarnn hayata geirilmesi istee. Eer irade bu ynde kullanlmazsa din hayattan uzaklar ve denge ksa srede ortadan kalkar Muvertl-muli, s. Fkhta ictihadn iletilip mevcut sorunlara zm getirilmesinin nnde hibir engelin bulunmadn dnen Red Rz mctehidde aranan vasflara sahip ilim adamlarn yetitirmenin zor olmadn ve mutlak taklidin slma uymadn syler.
Naslarn ak hkmlerine dayal deimezlerle mctehidlerin yorumlar zerine kurulu deiebilirler arasndaki ayrma ska vurgu yapar ve bu ayrm sayesinde slmn hem asliyetini muhafaza etme, hem hayatn akyla irtibat iinde bulunma gcn elde ettiini belirtir. Red Rz, deien meselelere zm bulma noktasnda mslmanlarn tek mezhebe bal kalmalarn uygun grmez, Allaha daha iyi kulluk etme amacyla dier mezheplerin zm ve fetvalarna da bavurulabileceini ifade eder Muvertlmuli, s.
Bu erevede kendisi de birok konuda fetva vermi, kendisine yneltilen sorular delil ve tahlillere dayal olarak cevaplandrmtr. Kutuplara yakn blgelerde namaz ve oru konusunda en yakn mesafedeki yrenin esas alnabilecei, inenin orucu bozmayaca, kadnlarn erkeklerle konumasnda dinen saknca bulunmad, zikirlerin yin ve merasim halinde yaplmasnn mnev havaya uygun olmad eklindeki fetvalar bunlardan bazlardr.
Ribya dair gr ise er-Rib vel-mumelt, s. Cihadn da slm savunmaya ve slm yaymaya ynelik iki trnn bulunduunu, birincisinin daima mer olduunu, ikincisinin ise slmn barl yollarla tebliinin yasaklanmas durumunda devreye gireceini belirtir Jomier, s.
Tasavvufun znn nefis terbiyesi asndan fert ve topluma yksek hasletler kazandrdn dnen ve kendisi de bu terbiye ile yetien Red Rz, baz kimselerin slmda bulunmayan fikir ve davranlar tasavvuf kltrne kartrdklarn ve eitli yanllklara yol atklarn syler. Hurafelerin tasavvufa bu ekilde girdiini belirtir.
Vahdet-i vcd gibi felsef kaynakl fikirlerin, naslar zerinde btn yorumlarn, tarikat eyhlerine nisbet edilen olaan st hallerin ve bilhassa eyhlerle rbta kurup tevessle bavurmann gerek tasavvufla badamadn ifade eder.
Keramet gstermeyi mmkn ve ciz kabul etmekle birlikte bunun duyurulmasn ve hret vesilesi yaplmasn doru bulmaz. Ayrca derunlik gerektiren zikir faaliyetinin sadece sze indirgenmesine ve baz hallerde merasime dntrlmesine kar kar M. Ahmed Dernka, s. Red Rz, XIX. Fert ve toplum hayatnn gelitirilmesinin temeli olarak grd din ve ahlk prensiplerin insanlar arasnda yerlemesi iin en nemli vastann eitim ve kurumlama olduunu dnen Red Rzya gre mslman toplum ictihad ruhunu ve dolaysyla dinamizmini kaybettii iin mezhepler aras ihtilflara byk nem atfedilmi, ulem btn enerjisini dinen nemsiz olan ayrntlara ve i tartmalara harcamtr.
Bu yapnn sratle deimesi, Gazzl ve bn Teymiyye gibi slm dncesine yn veren mceddidlerin yetimesi, bylece mslmanlarn medeniyet yarnda tekrar sz sahibi olmas gerekir. Bunun iin gelenee saplanp kalmayan, Bat hayranlna da kaplmayan ve toplumun menfaatlerini gzeten sekin limlere ihtiya vardr. Red Rz, takliti ulemy mslmanlar mezhep grleri etrafnda kamplara ayrmak ve despot yneticilerin yannda yer alarak toplumdaki katlm ruhunun krelmesine yol amakla, Bat yanls kimseleri de herhangi bir sorgulama ve deerlendirme yapmadan Avrupallara kr krne balanmak, onlarn dncesinin derinliklerini aratrmak yerine yzeysel kltrlerine ilgi duymakla itham eder.
Bu balamda, Avrupada eitim gren Japon rencilerin Avrupallarn ilimleri zerinde ciddiyetle altklarna ve lkelerine katkda bulunduklarna dikkat ekerek mslman genlerin onlar rnek almalar gerektiini belirtir a. Bu bak as dorultusunda Baty ve Douyu karlatrp deerlendiren Red Rz, Avrupann ilm ve teknolojik gelimilii yannda slm dnyasnn inan ve ahlka ball zerinde durur.
Dinin znn ada teknolojiyle ve bilimsel kurumlarla bir probleminin olmadn belirterek slmda hristiyan kilise uygulamalarnn yol at tarzda bir din-ilim atmasnn bulunmadn, mslmanlarn tarih boyunca bilime ve geliime ak olduunu syler. Kendisi de svire ve Almanyada kalarak seyahatiyle ilgili notlar yaymlamtr a.
Raalt, s. Red Rz, Avrupadaki bilim ve demokrasi kltrnn kendi toplumunda da gelimesi ihtiyacn sk sk vurgulamasna ramen I. Dnya Savandan sonra Batllarn igalci ve smrgeci politikalar yznden Avrupa uygarlnn olumsuz ynlerini dile getirir; Bat dncesinde zellikle mnev ve ahlk boyutun eksikliine dikkat eker.
Batllarn zannettii gibi sadece madd ilerlemenin yeterli olmayacan, insanln btn ihtiyalarn gzeten bir ilerlemeye ihtiya bulunduunu ve mslmanlarn bunu baarabileceklerini ne srer el-Vayl-Muammed, s. Bunun anahtar olarak eitim sistemini ne karan Red Rz, Avrupann bu sahadaki atlmlaryla bugnk noktaya geldiini, zellikle din adamlaryla yneticilerinin otokratik yetkilerini snrlandrmak suretiyle toplumun haklarn koruma altna aldklarn belirtir el-Menr, I [], s.
Ayrca eitimin etkili olmas iin itima slahatn temellerinin ailede atlmas gerektiini vurgular. Gelenekteki uygulamalarda kadna reva grlen muamelelerin slmla badamadn, slmn kadna deer verdiini ve erkeklerle eit haklar tandn ifade eder Nid lil-cinsil-laf, s. Bunun yannda mslman kadnlarn Batl kadnlara zendirilmesini, kadnlarn btn alanlarda altrlmasn doru bulmaz ve Ksm Emnin elMeretl-cedde adl kitabnda ileri srd modernist yaklama kar kar.
Hilfete ve mslmanlarn birlik iinde siyas varlklarnn korunmasna byk nem veren Red. Rz, bu adan balangta Osmanl ynetiminin devam etmesinin mmetin yararna olduu grn benimsemitir. Nitekim prensipte saltanata kar olmakla birlikte hilfetin ve mslmanlarn btnlnn Osmanl idaresi sayesinde muhafaza edildiini kabul eder, dolaysyla onlara uyulmasn bir zorunluluk olarak grr. Merutiyetin ilnndan sonra ttihatlar tarafndan hrriyet ve raya dayal ynetim anlayna arlk verilecei ynndeki mitleri artan Red Rz, yerel ynetimlerin glenmesi dorultusunda onlar harekete geirmek amacyla yazlar yazmaya balar.
Ancak ttihatlarn Batc ve Trk politikalar ne karmalar ve olumlu yndeki baz siyasal giriimleri engellemeleri zerine onlarn uygulamalarn eletirir. Bu arada ttihatlara gveni kalmad iin Arabistanda bir devlet kurmak isteyen erf Hseyinle temas kurar, fakat ngilizlerle gizli bir ittifak yaptn farkedince onun hilfet teebbslerine de kar kar. Trkiyede Mustafa Kemalin nderliindeki Mill Mcadele hareketinin baarlar Red Rzy sevindirmi ve farkl icraatlar yaplaca konusunda mitlendirmise de daha sonra hilfetin kaldrlmas ve din eitiminin snrlandrlmas sebebiyle tavrn deitirmitir.
Mslmanlarn siyas temsiline ve hilfetin yeniden ilerlik kazanmasna dnk yeni formller gelitirmeye ynelmi, Arap milliyetiliini vurgulayan sylemleri daha fazla dile getirmeye balamtr. Zira kendisi, o dnemin siyas karkl iinde srekli deien ortamda sk sk tavr belirleme durumunda kalmtr. Nitekim erf Hseyinle Sud ailesi arasndaki iktidar mcadelesinde Sudlerin tarafn tutmutur.
Bu balamda zaman zaman ne kard, halifenin Kureye mensubiyeti artnn daha nemli olan otorite ve ilim sahiplii yannda ikinci planda kalabileceini ima etmitir.
Daha sonraki dnemde Sud kralln slma hizmet edecek bir devlet olarak grm ve dier slm lkeleriyle aralarnda kan ihtilflarn bymemesi iin aba sarfetmitir. Mslmanlarn birlii ve dinin gelecei asndan hilfete byk nem veren Red Rz yazlarnda ve faaliyetlerinde konuyu srekli gndemde tutmaya almtr.
Mslmanlarn iyilik ve esenlikleri iin halifenin varlna ihtiya duyulduunu, slm topraklarnn igal edildii bu dnemde meselenin daha ok hassasiyet kazandn, halifenin din ve dnya ilerinin idaresini bir btn olarak temsil ettiini ve bunlar birbirinden ayrmann mmetin hayrna olmadn srarla vurgulamtr.
Ayrca halifenin toplumu mutlaka istiare yoluyla ynetmesi gerektiini, ancak bunun kurumsal temellerinin zaman iinde deiebileceini, zorunluluk dnda birden fazla halifenin mevcudiyetinin ciz olmadn savunmutur. Ona gre halifenin zulme ynelmesi halinde grevden alnmas yetkisi slm toplumunu temsil eden bamsz ahsiyetlere aittir.
Dolaysyla nce ehll-hal vel-akd diye adlandrlan ahlkl, bilgili ve halk bir otorite etrafnda toplayacak slahatlarn yetimesi gerekir. Bunlar ne gelenein ne de Batnn taklitileri olacaktr. Red Rz, srf bu amala bir ihtisas okulunun almasn ve mezunlarndan kurulacak uzmanlar meclisinin iinden birinin halife olarak seilmesini nermitir.
Ayrca hilfet konusunda geici uzlamalara gidilebileceini, u anda mevcut adaylar arasnda en uygun olann kabul suretiyle Araplarn, Trklerin ve Krtlerin birlikte yaad tarafsz bir blgede mesel Musul btn lkelerin tand bir hilfet modelinin tesis edilebileceini ne srmtr el-ilfe, s.
Hilfet kurumuna zel bir misyon ykleyen Red Rz, Msrl yazar Ali Abdrrzkn hilfetin din niteliini sorgulayan el-slm ve ull-km adl kitabna byk tepki gstermitir. A slm limler. Muhammed Abduhun el-Menrda yaymlanan tefsir dersi notlarnn onun lmnden sonra Red Rz tarafndan Ysuf sresinin sonuna kadar devam ettirilmesiyle ortaya kan bir eserdir.
Nis sresinin Nbvvetin ispat, Kurn- Kermin cz, vahyin mahiyeti ve geli maksad gibi konularn ele alnd, slm mesajn insanlara anlatmay hedef edinen bir eser olup Salih zer tarafndan Muhammed Vahiy adyla Trkeye evrilmitir Ankara Hr tarafndan derlenmesiyle olumutur.
Alt cilt halinde yaymlanan eserde fetva bulunmakta, klasik konular yannda gncel meselelere getirilen yeni yorumlar da yer almaktadr. B Islahat ve Siyaset. Muvertl-muli vel-muallid f meseletil-ictihd vet-tald Kahire Birok basks yaplan eser, Ahmet Hamdi Akseki tarafndan Mezhibin Telfki ve slmn Bir Noktaya Cemi adyla Trkeye evrilip bir ksm Seblrred dergisinde yaymlanm, ardndan kitap halinde baslmtr stanbul Hayreddin Karaman, Aksekinin evirisini slmda Birlik ve Fkh Mezhepleri adyla sadeletirmi Ankara , daha sonra Efgn, Abduh ve Red Rznn biyografilerini ieren geni bir giri ve baz blmler ekleyerek kitab Gerek slmda Birlik adyla yeniden tercme etmitir stanbul, ts.
Trkiyede halifenin otoritesinin snrlandrlmas zerine kaleme alnm olup bu kurumun slm toplumundaki yeri ve ada siyasetteki rol hakkndadr. Nid lil-cinsil-laf Kahire Malt-ey Red R es-siysiyye Beyrut Ysuf Hseyin bi ve Ysuf K. Hr tarafndan el-Menr dergisinden yaplan derlemedir. C Din, Mezhep ve Akmlar. Bugnk Hristiyanln elikileri ve yanllklarna dair yazlan eserde slmdaki din prensiplerin doruluunu vurgulayan deliller zerinde durulmutur.
Adet-alb vel-fid Kahire , Eserde Hz. Msrda Kbtlerin durumu, mslmanlarla ilikileri ve inan farkllklarna ramen tarih beraberliklerine dair bir almadr. Cafer limi Muhsin el-Emnin Vehhblik ve Snnlii eletiren grlerine kar yazlmtr. Muhsin el-Emn bu esere bir cevap yazmtr. Abdlazz b. Sudun Hicazda Sud Kralln kurup Vehhblii yerletirmesi zerine yazlm bir risle olup eserde bu mezhebin. D Biyografi ve Htrat.
Trul-stil-mm e-ey Muammed Abduh. Muhammed Abduhun hayatn, eserlerini ve Cemleddn-i Efgnden etkilenip gelitirdii slahat dncesini genie anlatan bir eserdir. Ezher niversitesindeki slah almalar ve mellifin ksaca hayat hikyesini ieren kitap Red Rznn son eseridir.
Raaltl-mm Muammed Red R Beyrut Kitaptaki eksik makalelerin ilvesiyle seyahat yazlarnn tamam Trkeye de evrilmitir trc. Red Rz, el-Menr vel-Ezher, Kahire , tr. Selhaddin el-Mneccid - Ysuf K. Ysuf Hseyin bi - Ysuf K. Hr , Beyrut ; a. Ysuf Hseyin bi , Beyrut , s. Hayreddin Karaman , stanbul , tercme edenin girii, s. Jomier, Le commentaire coranique du Manr, Paris , s.
Abdullah es-Selmn, Red R ve davet-ey Muammed b. Ende, Rad Ri, EI ng. Sait zervarl. Asl ad Gulm Rzdr. Edip ve entelektel ahsiyetlerin yetitii bir aileden gelmektedir.
Babas Muhammed Velhan Mr Penc hattat, air ve nakkat. Ardndan gittii Tahranda Saint Louis Lisesinden mezun oldu Bu okulda Nizm Vef isimli Farsa hocasnn tevikiyle iire yneldi. Bu toplulukta Bahr ve onun arkadalarndan olan Sad-i Nefs, kbl-i tiyn, Seyyid Rz Hner ve brhim lfet gibi edebiyat ve fikir adamlaryla alt. Ardndan Encmen-i Edeb-i rn kuruldu. Burada bn Yemn-i Turnin hayatn anlatt ilk telif yazsn neretti. Ksa bir sre sonra Al-yi Detnin kurduu afa- Sor adl gazetede edeb tenkit yazlar kaleme ald ve zamannn yazar ve airlerini eletirdi.
Bu yazlar sayesinde edebiyat evrelerinin dikkatini ekti. Bu arada ngilizcesini ilerletti ve Ernst Herzfeldin derslerine katlarak Pehlevce rendi. Dniser-yi lde ders verdi. Ferhengistn- rn yeliine seildi. Tedavi iin Avrupaya gitti. Bir sre sonra dnd Tahranda 9 Mays tarihinde ld.
Daha ok klasik ran edebiyat aratrmacs olarak tannan Red deiik trlerdeki iirlerinde kafiyelerin yerini deitirerek yenilik yapma abalarna, mukattat ismiyle yeni bir ekil kullanmasna, yeni treyen kelimelere iirinde yer vermesine ramen eski statlarn iir slbunu takip eden Dnikede topluluunun belirledii kurallara bal kalm, Horasan ve Irak slbu arasnda bir slbu benimsemi, bugnn iirini dnn iirine balayan halkalardan biri olmutur.
Yeni mazmunlar eski iirin kalbna dkm, ahlk ve hikmeti iirine yerletirmitir. Ancak bu tr iirleri genelde ar ve sanatl olup tekrarlar gze arpmaktadr. Dneminin sosyal ve kltrel deiikliklerini yanstt beyit civarndaki iirleri nce Mntebt- Er- Red Tahran , daha sonra Dvn- ir-i Red-i Ysem Tahran adyla yaymlanmtr.
Tahran ; Tr-i Milel Nial Tahran h. Neirleri: Dvn- Muammed Br- srev Tahran h. Klliyyt- ce Cemleddn Selmn- Svec Tahran, ts. Pehlevceden: Enderz-i ner Dnk Tahran h. Franszcadan: Neyi-i Epiktutos akm Tahran, ts. Abdlhamd Halhl, Tekire-i uar-y Mur- rn, Tahran h.
Mustafa iekler. Hil Hyil merkez olmak zere Cebeliemmer blgesinin ynetimini ellerinde bulunduran Redler, emmer kabilesinin drt kolundan en by olan Abdeye mensuptur. Red ileri gelenleri, kendilerinin aslen Araplarn Kahtn koluna mensup olduklarn ve Yemen krallarndan immer b.
Amlukun soyundan geldiklerini iddia ederler. Hil, Mezopotamya-Hicaz ticaret ve hac gzerghnda bulunmas ve Cebeliemmer blgesinin ticaret merkezi olmas bakmndan nemliydi. Bu dnemde blgede Osmanl hkimiyetinin yeniden tesis edilmesini destekleyen Abdullah b. Redin kardei Ubeyd ile birlikte bn Ali ailesine kar balatt mcadele te Abdullah b. Redin Hil emirliini ele geirmesiyle sonuland. Riyad yllar arasnda Redlerin ynetiminde kald. Red emrleri bu baarlarndan dolay o zamana kadar Cebeliemmer emri olarak anlrken bundan sonra Necid emri unvann da kullanmaya baladlar.
Red emrlerinin ekonomik gc Osmanl Devletinden gelen mal destek, vahada sahip olduklar geni araziler, Cebeliemmer evresinde siyas hkimiyetlerini kabul ettirdikleri kabilelerden topladklar, hac ve ticaret kervanlarndan aldklar vergiler sayesinde giderek artt. En byk gelir kaynaklar Arabistan Irak, ran ve Hindistana balayan ticaret yoluydu.
Ayrca Hil, Mekke ve Medineye giden kervan gzerghnn nemli bir merkeziydi. Elde ettikleri gelirlerin bir ksmn kabilelere datmalar Red emrlerinin blgedeki gcn arttran bir etkendi.
Osmanl hkimiyetini kabul eden Redlerin glenmesi Vehhb-Sud ittifakna kar Osmanl lehinde nemli bir gelimeydi. Ancak Redlerin de Sud ailesinin merkezi Riyad ele geirerek blgede nemli bir g haline gelmeleri ve srekli yaylmac politika izlemeye almalar hem Hicaz, Suriye ve Basra gibi vilyetlerin yetkililerini hem de Osmanl hkmetini endielendirmeye balad.
Bu endie larn sonuna doru onlarn Kveyt zerine yryecekleri sylentisiyle iyice artt. Osmanl ynetimi blgedeki airet ekimelerinin d mdahaleye yol aacak noktaya gelmesini istemiyordu. Redler l yllardan itibaren g kaybna uramaya baladlar. Kveyt eyhi Mbrek esSabh, Redlere ait byk bir kervan ele geirerek ilk nemli darbeyi vurdu. Ardndan Riyad eski. Faysal, Red ynetiminden memnun olmayan kabilelerin desteini salad.
Faysaln kuvvetleriyle birlikte Redlere kar saldrya getilerse de baarl olamadlar. Fakat ardndan bn Sud, Riyad geri almay baard 15 Ocak Bu tarihten itibaren Red-Sud mcadelesi kesintisiz devam etti. Mutabn da Mtib hayatn kaybettii sava sonrasnda Kasmi de ele geirerek Redlere byk bir darbe vurdu. Bu darbenin ardndan meydana gelen ve yllarca sren aile ii ekimeler sonucu yllar arasnda drt Red emri hayatn kaybetti. Redler artk sadece Hil ve yakn evresinde hkm sryordu.
Red-bn Sud rekabetinde taraf olmayan Osmanl hkmeti nihayet bn Sudun siyas gcn tanyarak onu nce Kasm kaymakam, sonra da te kurulan Necid vilyetine vali olarak tayin etti.
Dnya Sava Redler iin bir dnm noktas oldu. Redler, ngilizlerin yardmyla Osmanllara kar isyan eden erf Hseyini desteklemediler. Osmanl hkmeti sava boyunca Redlere mhimmat ve madd yardm salamaya devam etti. Savatan sonra Osmanl Devletinin blgeden ekilmesiyle oluan boluu nemli lde ngiltere doldurdu. Sudler, ngilizlerin desteiyle ylnda Redleri kesin yenilgiye urattlar.
Bu tarihten itibaren blge Sudlerin kontrol altna girdi. Bugn Suudi Arabistanda Redlere mensup baz aileler yaamakta, ancak hibir nfuzlar bulunmamaktadr. Mandaville, yil or il, EI ng. Sirriyeh, Rashd, l, a. Madaw al-Rasheed. Muvaffakiddevle l et-Tabb el-Hemedn. Hemedanda dnyaya geldi.
Doum tarihi olarak , ve yllar verilir. Hekimlikle uraan bir yahudi ailesinin ocuudur. Otuz yalarnda iken slmiyeti benimsedii rivayet edilmektedir. Muhtemelen Abaka Han zamannda tabip olarak devlet hizmetine girdi ve Argun Han devrinde konumunu iyice glendirdi. Gzn Hann Tebriz yaknlarnda yaptrd enbigzn mgzn, Gzniyye Klliyesinin mtevelliliini stlendi. Gzn Han, hayatnn sonlarna doru Redddinin makam orta Sadeddn-i Svecye byk ihsanlarda bulunarak yetkilerini arttrd.
Gzn Hana ait Ramazan Nisan tarihli bir vakfiyeye baklarak bu srada Sadeddinin Redddinden daha n planda olduu sylenebilir. Redddin, Gzn Hann vefatndan sonra din ve ilm konulara byk ilgi duyan Sultan Olcaytunun ahsnda gl bir hmi buldu. Olcaytu Han onu shibdvn makamna getirirken Sadeddn-i Sveciyi de kendisine ortak ve divan ilerinden sorumlu vezir tayin etti. Bu dnemde Redddinin lhanl Devleti ierisindeki gc ve nfuzu artt, Hatta Olcaytu onun tesiriyle fi mezhebine geti.
Bu gl konumu Sadeddn-i Svec ile aralarnn bozulmasna sebep oldu. Redddinin oullar Olcaytu dneminde lhanllar ve baz mahall hnedanlarla evlilik ba kurdular ve nemli grevlere getirildiler.
Sultan Olcaytu, olu Eb Saidi veliaht olarak Horasann idaresine gnderdii zaman Redddinin olu Abdllatfi de onun vezirliine tayin etti. Redddinin dier olu Celleddin, Anadolu genel valiliiyle grevlendirilen Emr obann olu Timurtan veziri idi. Sadeddin-i Svecnin katledilmesinden sonra Redddin vezirlii ayn greve tayin edilen Tceddin Ali ah Gln ile birlikte yrtt.
Ancak birka yl sonra bu defa Ali ah ile ihtilfa dt. Sultan Olcaytunun vefatnn ardndan lhanl tahtna kan Eb Said Han zamannda olaylar Redddinin aleyhine geliti. Redddinin naa bir sre Tebriz sokaklarnda dolatrldktan sonra Tebriz yaknlarnda ina ettirdii Rabred adl klliyedeki trbeye defnedildi.
Bu arada mallar yamaland, Rabred tahrip edildi ve emlkine el konularak vakflar geersiz sayld Hfz- Ebr, s. Yahudiliiyle ilgili tartmalar lmnden sonra da srd. Timurun olu Mrn ah mezarn atrarak kemiklerini yahudi mezarlna naklettirdi Spuler, II, Kaynaklarda Redddinin yirminin zerinde ocuunun ad gemektedir.
Redddin byk bir servete sahipti. Redddin din ve fkh konularda Gazzlye byk ilgi duymu, Rabredde kurduu medresede akl ilimlere nem vermekle birlikte felsefe retimini kesin surette yasaklamtr Vakfnme-yi Rab- Red, s. Redddin limleri himaye eden bir devlet adam idi; matematiki bnlHavvm, kelm, usul ve dil limi Adudddin el-c bunlar arasnda saylabilir.
Eserlerinin yok olmasn nlemek iin mellif nshalarnn Rabredde kurduu byk ktphanede korunmasn, Farsa olanlarn Arapaya, Arapalarn Farsaya evrilmesini, mstensihler tarafndan oaltlarak her yl belli bal slm ehirlerine cretsiz gnderilmesini vakfiyesinde kaydetmitir.
Bununla birlikte eserlerinin az sayda nshasnn gnmze ulamas bu tedbirlerin fazla ie yaramadn gstermektedir. Redddinin Modern anlamda ilk umumi dnya tarihi olarak kabul edilen Farsa bir eser olup pek ok aratrmac tarafndan blmler halinde yaymlanm ve eitli dillere tercme edilmitir. Tavt- Red. Din ve felsef konularda on dokuz risleyi iermektedir Sleymaniye Ktp. Mellifin Olcaytu ile din ve fikr sahadaki grmelerinden olumaktadr Nuruosmaniye Ktp. Sultan Olcaytu ile ilgili yirmi meselenin izahn ihtiva etmektedir Sleymaniye Ktp.
Esile ve ecvibe. Redddinin deiik sorulara verdii cevaplar iermektedir nr. Ziraat rnleri ve zira teknikler, ller, takvimler, jeoloji, imar faaliyetleri, gemicilik vb. Menihr-i Stde - rec Efr, Tahran h. Tansnme-i ln der Fnn-i Ulm-i.
Kitap, Wang-shu-ho adl inli bir lime ait eserin Farsa tercmesiyle bu tercmeye Redddin tarafndan yazlan giriten oluur. Mcteb Mnov, Tahran h. Redddinin giriini Abdlbaki Glpnarl Trkeye tercme etmitir stanbul Muhammed ef, Lahore ; nr.
Muhammed Tak Dnipejh, Tahran h. Vafnme-yi Rab- Red nr. Fide-yi Ziyret nr. Kuran tefsirine giri mahiyetinde olup hayr ve er, kader, tensuh vb. Redddinin Kitb- Siyset Tedbr-i Mlk-i iyn ile uverl-elm adl eserleri gnmze ulamamtr. Celleddin Hseyn Urmev , Tahran h. Nizm Akl, rl-vzer nr.
Sad-i Nefs , Tahran h. Seyyid Hseyin Nasr v. Storey, Edebiyyt- Frs trc. Yahy ryanpr v. Raby - T. Fitzherbert , Oxford , s. Amitai-Preiss - D. Morgan , Leiden-Boston , s. Mosteart - F.
Boyle - K. Morgan, Rad al-Dn abb, EI ng. Osman Gazi zgdenli. Eb Sad Meybd Yezd. RETEN b. Nasr Abdillh, Shk, Meyden b. Kirbl el-Betrend el-Merend el-Hind. Hindistann Pencap eyaletinin dousunda bulunan ve gnmzde Bhatinda adyla bilinen Betrende ehrinde dodu. Reten el-Hind ve Bb Reten olarak da bilinir. Uzun bir mr srdn gstermek iin muammer, hac olduunu belirtmek zere de hacc diye anlmtr. Resl-i Ekrem ile ilki genlik yllarnda, ikincisi peygamberlikten sonra olmak zere iki defa grtn ve onun kendisine mrnn uzun olmas iin dua ettiini ileri srmtr.
Peygamberle Hendek Gazvesine katldn, Hz. Alinin Ftma ile evlenme merasiminde hazr bulunduunu iddia etmitir Tcl-ars, rtn md. Szlerini nakledenler arasnda ylna kadar yaadklar bilinen Mahmd ve Abdullah adl iki olu, ayrca Ms b. Mcell b. Bndr ed-Dneysr, Hasan b. Eb Bekir b. Sad el-rbl, Dvd b. Esad b. Rivayete gre Reten hayatnn son dneminde kavkal Hint hurmas denilen bir aata yaam, bedeni son derece klm, sivri dileri, sert ve beyaz sakal, gzlerinin zerine dm kalaryla grenleri hayrete drm Safed, XIV, , baz kimseler onu ziyaret ettirerek menfaat salamtr.
Bu tarih , , , ve olarak da gsterilmitir EI2 [ng. Retenin mezar halen Hacreten adyla anlan bir kyde olup avlu iinde kk camisi, trbe ve hcresiyle eskiden olduu gibi gnmzde de ziyaret yeridir. Her yl Zilhicce tarihleri arasnda lm yl dnm mnasebetiyle Hacc Urs Festivali dzenlenmekte ve trbesi civarnda kutlamalar yaplmaktadr.
Ayn zamanda bir seyyah olduu kaydedilen Retenin Mekke ve Medinede kerametler gsterdii ileri srlmtr. Reten b. Nasr yaad dnemden itibaren mslmanlar arasnda youn biimde tartlm ve sahb olduu iddiasyla ilgili farkl grler ileri srlmtr. Peygamberin emanet ettiini syledii bir tara Retenin kendisine verdiini ileri sren eyh Radyyddin Ali Ll el-Gaznev.
Nh el-Ks. Ysuf el-Cened, Safed, Muhammed b. Muhammed Prs gibi tarihi ve zhidler bulunmaktadr. Bunlarn bir ksm Retenin yaad ve uzun mrl olduu konusunda tereddt etmemi ve sahblii hususundaki rivayetleri bir deerlendirmeye tbi tutmadan nakletmekle yetinmitir. Batl aratrmaclardan Horovitz, Retenin VI. Hadis limleri ise Retenin muammer olduunu kabul etmekle birlikte sahblik iddiasna iddetle kar kmtr. Keru veeni Reten adyla bir kitap yazd kaydedilen Zeheb, Retenin Hint blgesinde ortaya kan, hakknda konuulmaya bile demez bir mecnun, bir yalanc, insan suretinde bir eytan olduunu, hatta hi yaamam, uydurma hadislere kaynaklk etmesi iin uydurulmu bir kii olabileceini ifade etmitir el-Mun, I, ; Trul-slm, s.
Retenin yalanc olduunu gsteren en nemli delil, birok rivayetinin bulunduu iddia edilmesine ve Hindistann IV. Bir tek rivayeti bulunan kimselerin bile incelendii ricl kitaplarnda byle olaan st nitelikleri bulunduu sylenen bir kiinin hayatna yer verilmemi olmas mmkn deildir Tcl-ars, rtn md.
Zeheb de bu hadislerin tamamnn Reten tarafndan uydurulduunu belirtmitir. Mcellya dayanan rivayetlerden krk kadar Tceddin Muhammed b. Ahmed el-Horasn tarafndan bu adla derlenmi olup nshalar Berlin nr. Bir nshas Berlin Ktphanesinde nr. Retene nisbet edilen rislelerin muhtevas zhde ve gzel ahlka dair olup nemli bir ksmnda a ve Ehl-i beyt vlmektedir.
Zeheb, el-Mun, I, ; a. Ali M. Muavvaz v. Nevzat Ak. Genellikle bir binann avlusunda ya da d cephelerinde yer alan revk Ar. Bylece cephe tasarmnda grsel bakmdan hareketli bir ak salanmakta, k-glge oyunlaryla ok daha etkili bir cephe elde edilmektedir. Ancak revak uygulamasnn asl sebebi gneten korunmu glgelik bir hacim elde edebilmektir. Mimari cephelerdeki stun destekli rt uygulamas rtc zellik gz nne alnmakszn colonnade olarak adlandrld gibi desteklerin birbirine kemerlerle balanm olmas dolaysyla arcade dendii de olur.
Bu tanmlamalar, sadece destek sras ya da kemer dzenini esas aldndan tam anlamyla revakla rtmez. Revak destek, rt ve bunlarn baland duvar topluca ieren bir meknn addr. Mimarlk tarihinde revak uygulamasnn scak iklimlerde ortaya karak yayld aktr. Byle bir mekn yamur ve rzgrdan ok gneten korunma asndan daha ilevseldir. Tarihin en eski alarndan bu yana ilev biimini belirlerken revakn en yaln rnekleri scak blgelerin konut mimarisinde karmza kar. Arkeolojik kalntlara gre Mezopotamyadan Hitit kltr evresine kadar uzanan blgelerde grlen ve hilani adyla tanmlanan oluum bir ynden da ak ynden duvarlarla evrili hacimde stunlarla tanan rtl hacmi tanmlamaktadr.
Bunlar daha sonraki megaronlar ve Grek tapnaklarnn giri cephesi iin kaynak olmutur. Ortaa sonuna kadar Badat ve blgenin dier ehirlerindeki evlerin avlularnda direklerle tanan rtmeler kullanlmtr ki tarma ad verilen bu uygulama revakla daha yakndan ilikilidir. Eski Msr tapnaklarnn avlularn eviren ve ok defa ta hatllarla stten birbirine balanan stun sralar glgelik ilevini grmekle birlikte cephelere olaan st bir hareketlilik vermekteydi.
Bu kltr evresindeki uygulamalarn en azndan binyllk bir gelenee dayanmasna karlk Ege adalar, Bat Anadolu ve kta Yunanistannda benzeri meknlarn ortaya k daha sonradr. Grek tapnaklarnn duvarlar boyunca dtan bir sra stunla evrili olmas, epeevre oluturulan d galeri peripteros ayn anlayn antsal bir uygulamasyd.
Eski Grek agoralarnn evresinde yer alan stoalar, pazar yerinde alveri yapanlarn ya da sadece gezip dolaanlarn sndklar serin ve glgelik meknlard. Bu revaklarn altnda yryerek felsefe tartmalar yapan Stoaclarn slm felsefesinde Revkyyn adyla tanmlanmas stoa ile revakn anlam boyutunda rttn gsterir. Roma ve Bizans ehirlerinde her zaman rastlanan direkli kaldrm gelenei, zellikle bu caddelerde hayvan ve araba trafiine kar yayalarn rahata yryp alveri edebilecekleri kaldrmlar rterken sahildekilerin bir ksm belki kaykhne ilevi gryordu.
Sra dkknlar nnde birbirine kemerlerle balanm olan mermer stunlar XX. Benzeri bir uygulama Cerrahpaadaki Avratpazarnda da vard. Ortaa slm mimarlar, revak i ve d mimaride farkl l ve biimlerde uygularken yar ak olan bu mekn son snrlara varan denemelerle eitlendirdiler. Yaplarn d duvarlarna sokak kenarnda bitiik olan sra dkknlarn nnde glgelik ilevi gren revak, medrese ve cami avlularnda geni orta aklklar epeevre kuatacak ekilde uygulanrken baz rneklerde ikinci bir revak kat oluturulabiliyordu.
Revak uygulamasnn erken tarihli antsal rnei Tunus Kayrevanda IX. Kapal mekna giri cephesinden balanan byk revakl avlu, her biri cephede ift stunelerle zenginletirilmi rme ta ayaklarla desteklenen kemerler dz avlu zeminini hareketlendirirken st rt evrede genie bir glgelik salar. Olduka yksek tutulan at ile kemerler arasndaki geni yzeyler ni ve madalyonlarla hareketlendirilmitir.
Avrupa terminolojisinde portik diye tanmlanan giri niteleri aslnda ya da be gzl revkulmedhal kavramyla rtmektedir. Ancak avluyu eviren revak kavram nce medreselerde balam, zaman iinde ibadet yaplarnn giriine eklenen avlular da kuatmtr.
Topkap Saray yaknnda Ftih Sultan Mehmed dneminin eseri olan inili Kk , sivil antsal mimarinin bir temsilcisi olarak cephesi btnyle ift katl revakla tasarlanm en zengin rnektir. Ortada zengin inili eyvan vurgulamak zere geniletilen kemer ve ayak akl, ayrntl ta dekorasyonu ince ve zarif desteklerin etkisini bsbtn arttrmakta, iki kat halinde dzenlenen revak btn cepheyi dnemin esiz bir rnei olarak sunmaktadr.
Mimaride Sinan okulu revak kavramn bidev camilere eklerken bu unsuru cephe tasarmnn en etkili unsurlarndan biri olarak deerlendirmi, tek ya da ift katl uygulanan bu unsur klasik dnemden sonra da varln srdrmtr. Sleymaniye Camiinin yan cephelerine yerletirilen revaklar, daha nce ehzade Camiinde tek kat halinde uygulandktan sonra. Yan cephelerin ana dey unsurlar olan ar ktleli payanda kulelerini ortada enlemesine dengelemek zere da knt yapan bir at ve kemer sralaryla d avluya alan ift katl revak sistemi cephenin en etkili unsurlarndan biri olarak dikkati eker.
Trk evlerinde ve saraylarnda grld zere hafif meyilli sundurma, altndaki yar ak meknla birlikte ibadet ilevinden ok yap ktlesindeki piramidal inii plandaki son snrlarna ulatran bir unsur olarak dnlmtr. Alt kat revak cami plannn toprak snrn tekil eden abdest musluklaryla hareketlendirilirken st katn monolit stunlar koyu derinliin nnde sralanmakta, renkli kemer talarnn kontras cepheye resimsel bir gzellik vermektedir.
Giderek glgelik ilevinin tesinde yapnn grsel etkisini arttrarak ktle kompozisyonuna katlan revak farkl yap tiplerine uygulanmtr.
Sleymaniye hazresindeki Kann Sultan Sleyman Trbesinde az rastlanan bir deneme olarak revak yap ktlesini dtan kuatan bir galeriye dnerek hric tarik grevini stlenir. Basit konut mimarisinin giriindeki bir portik ile balayan uygulama, byyen yap boyutlaryla birlikte giderek destek saysnn arttrlmasyla uzun ve dirsekli galeriler halinde uygulanarak slm mimarisinin slp belirleyici bir unsuru haline gelmitir. Doan Kuban, Mimarlk Kavramlar, stanbul , s.
Fleming v. Seluk Mlayim. Szlkte revak anlamnda Yunanca bir kelime olan stoa, Epikrclkten sonra Helenistik dnemin ikinci ve en nemli felsefe okulunun addr. Kbrsl Zenon tarafndan milttan nce yl civarnda kurulup milttan sonra ylna kadar devam eden Stoa, Roma dneminde en yaygn felsefe akm olmutur. Zenon derslerini Atinada edebiyat ve sanatlarn devam ettii stunlu revak binada verdii iin rencilerine Stoaclar denmitir Zeller, s. Bu akm benimseyen filozoflar slm kaynaklarnda Revkyye, Rhniyyn, Ashbr-revk, Ashbl-stuvne, Ashbl-mezl, Ashbl-mizalle isimleriyle ifade edilmektedir Frb, s.
Erken, Orta ve Ge Stoa olmak zere aama kaydeden bu okula mensup filozoflarn ana vatan Kk Asya ve civardr; kurucusu Zenon Kbrsl olmakla birlikte Sm rkndan geliyordu. Ancak bu akm bir kiinin eseri deil farkl yerlerden gelen ve ksmen deierek yzyllarca devam eden bir doktrinler topluluudur. Antistenes ve Sinoplu Diogenes gibi kinik filozoflar Stoaclar iin rnek alnacak ahsiyetlerdir.
Dolaysyla Stoaclk bilimsel bir teori olmaktan ok bir ahlk felsefesidir. Stoaclara gre bilim hayat iin, hakikat iyi ve faydal iin, varln sebeplerini aratrmak hayatn son gayesi olan bilgelik iindir.
Bilgeliin elde edilmesi teorik ve pratik erdemlerin hayata geirilmesiyle mmkndr; insan ancak bilgece yaanan bir hayatla mutlu olur. Panaetiusn Romaya tad Stoac felsefe, akademi pheciliinin ynelttii eletirilere kar kendini savunmak amacyla Efltuncu ve Aristocu retilerden ald grlerle yeni bir eklektik grnme kavumutur.
Bring them to life with text, drawing tools emeo othercreative effects. This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are as essential for the working of basic functionalities of the website.
We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information. ASME Y This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Home Blood pressure monitors reviews accuracy.
We found 2 products with keyword: cinayet mecellesi. Cza km mssissinin nv bu Mcllnin Bu halda yetkinlik yana atmayan gstriln mssisd on skkiz yana atana qdr, lakin ildn artq olmamaq rti il saxlanlr. Cinayt yolu il ld edildiyini bil-bil pul vsaitlrini v ya digr mlak ld etm, onlara sahiblik v ya onlardan istifad etm, yaxud srncam verm Byk ictimai thlk trtmyn v ya az ar cinayt etmy gr mhkum edilmi yetkinlik yana atmayan bu Mcllnin Azrbaycan Respublikasnn cinayt qanunu1.
Aq bayraqdan, Birlmi Milltlr Tkilatnn bayraq, nian v ya geyimlrindn, o cmldn c il tarixli Cenevr Konvensiyalar il mdafi olunan frqlndirici nianlardan sui-istifad etm, bu mllr zrrkmi xsin lmn v ya onun salamlna ar zrr vurulmasna sbb olduqda be ildn on ildk mddt azadlqdan mhrum etm il czalandrlr.
Cinayt trtmy gr mhkum olunmu xs fvetm akt il czann qalan hisssini kmkdn azad edil bilr, yaxud ona tyin olunmu czann mddti azaldla bilr v ya bel xsin czasnn kilmmi hisssi daha yngl cza nv il vz edil bilr. Bu zaman myyn mddt azadlqdan mhrum etm czasnn mddti myyn edilrkn mhkumun islah ilrini yerin yetirdiyi mddt nzr alnr v gn islah ilrin bir gn azadlqdan mhrum etm hesab il hesablanr.
Yetkinlik yana atmayana cza tyin edrkn mhkm bu Mcllnin ci maddsind myyn edilmi hallardan baqa, hminin hmin xsin hyat v trbiy raitini, psixi inkiaf sviyysini, onun xsiyytinin digr xsusiyytlrini v knar xslrin ona tsirini nzr alr. Myyn mddt azadlqdan mhrum etm Azadlqdan mhrum etm czasnn mhkum trfindn hqiqtn kilmi mddti alt aydan az ola bilmz. Crim alt yz manatadk miqdarda tyin edilir. Cinayt trtdikdn sonra czann kilmsin mane olan sair ar xstliy dar olmu xs mhkmnin qrar il cza kmkdn azad edil bilr.
Qiymtli kazlar bazarnda qiymtlrl manipulyasiya Czadan rti olaraq vaxtndan vvl azad etm Hquqi xsi lv etm hmin hquqi xs mtmadi olaraq cinaytlrin trdilmsind v ya cinaytin izlrinin, cinayt yolu il ld edilmi pul vsaitlri v ya digr mlakn gizldilmsind istifad edildikd v ya onun mlaknn yardan ox hisssi bu mcllnin Qiymtli metallar v qiymtli dalardan zrgrlik v digr mit mmulatlarnn hazrlanmas istehsal il mul olan xslr trfindn dvlt yar damalarn saxtaladrma- min manatdan be min manatadk miqdarda crim v ya iki ildk mddt islah ilri v ya ildk mddt myyn vzif tutma v ya myyn faliyytl mul olma hququndan mhrum edilmkl v ya edilmmkl bir ildk mddt azadlqdan mhrum etm il czalandrlr.
Czann tyin edilmsiMadd Residiv, thlkli residiv v xsusil thlkli residiv gr cza tyin edilrkn vvllr trdilmi cinaytlrin say, xarakteri, arl v nticlri, vvlki czann islah tsirinin yetrli olmamasna sbb olan hallar, habel yeni cinaytin xarakteri, arl v nticlri nzr alnr. Zrrkmi xs trfindn ediln zoraklq, mecellesii thqir v ya sair qanunsuz v ya xlaqsz hrktlr hrktsizlik nticsind, habel zrrkmi xsin mtmadi qanunsuz v ya xlaqsz davran il laqdar yaranm uzunsrn dzlmz psixi rait nticsind qfltn ba vermi gcl ruhi hycan affekt vziyytind qsdn salamla az ar zrr vurma iki ildk mddt islah ilri v ya bir ildk mddt azadlqdan mhrum etm il czalandrlr.
Eyni mllrin iki v ya daha ox xs qar v ya yetkinlik yana atmayan xs qar trdildikd drd ildk mddt azadlqdan mhrum etm il czalandrlr.
0コメント